Özellikle hizmet işletmeleri tarafından son derece yaygın kullanılan aracı türlerden biri de Franchising'dir. Franchising nedir dendiğinde akıllara gelecek tek cevap hiç kuşkusuz işletme için genişlemenin yani büyümenin en önemli yoludur. Franchising bir pazarlama ya da dağıtım kanalı şekli olarak sistem içinde ana firmanın, bir diğer firmaya, belirlenmiş bir takım ayrıcalıkları, belirlenmiş bir zaman dilimi içinde ve belirli bir alanda kullanım hakkını vermesidir. Ayrıcalığı veren franchisor, ayrıcalığı alan ise franchisee ismiyle anılırlar. Franchisor bir toptancı ya da üretici firma olabileceği gibi bir hizmet işletmesi de olabilir. Franchisee ise kendisine ürün ya da hizmetin satış hakkı ya da ticari unvanı kullanma hakkının bir anlaşma ile verildiği kişi ya da kuruluştur.
Bir franchising anlaşmasında ayrıcalıklı satış hakkını alanlar; bir firmanın ürününü ya da hizmetini satmaya ya da ticari unvanını belirli bir bölgede kullanmaya hak kazanır. Ayrıca belirli bir başlangıç ücreti ve aylık brüt satışlarının belirli bir yüzdesini sözleşme gereği ödeme yükümlülüğüne sahiptirler. Böylece çok sayıda şubesi olan bir parakende zincirinin parçası olabilir.
Franchising, bir franchisee açısından bağımsız bir iş kurmaya alternatiftir. Ayrıcalıklı sistemler olarak adlandırılan franchising türünde ayrıcalığı olan taraf için en olumlu faktör franchisor'un sağladığı kapsamlı yardımdır. Bir franchising sistemi, işi yürütebilmek için başarısı denenmiş yöntemleri içinde barındırır. Franchising sistemi iş kurmanın riskini en aza indirir. ABD'de Amerikan Küçük İşletme İdaresi yeni kurulan işletmelerin yıl içerisinde başarısızlıkla karşılaştığını bildirirken, franchisee'lerin ise sadece %5 inin başarısızlıkla karşılaştığını bildirmiştir.
Bir franchising sistemi için anlaşmalar ve kontratlar gereklidir. Hizmet işletmeleri için anlaşmaya dayalı ortaklığın şu yönlerinin bulunması gerekmektedir.
1. Franchisee tarafından sağlanan hizmetin yapısı,
2. Franchisee'nin hizmet sunacağı coğrafik alan,
3, Franchisee tarafından elde edilen gelirin ne kadarının franchisor'a ödeneceği,
4, Anlaşmanın süresi,
5, Franchisee'in ödeyeceği başlangıç ücreti,
6, Franchisee'in hizmeti üretmek için kabul ettiği noktalar,
7, Franchisee'in aynı sektörde yer alan başka bir hizmet işletmesi için aracı olarak faaliyet göstermeyeceği konusunda mutabıka varmak,
8, Franchisee'e markanın değerini arttırmak için sağlanacak olan tutundurma desteği,
9, Franchisor tarafından sağlanacak idari ve teknik destek,
10, Franchise anlaşmasını sona erdirilmesini sağlayacak faktörler açıkça belirtilmelidir.
Yorumlar
Yorum Gönder